Schalie is een andere benaming voor kleisteen, een platig gesteente, ontstaan door eeuwenlange samendrukking van klei en verwant met leisteen (dat uit schalie kan ontstaan).
Het bevat net als leisteen oliën, maar bovendien gassen, die tussen de platen zitten, in poriën of in de organische bestanddelen zelf. Wanneer het gesteente wordt gescheiden komen de gassen vrij. Lange tijd was schaliegaswinning niet rendabel, omdat het gesteente moeilijk scheidbaar is. Recente ontwikkelingen in de "hydraulische breking" én de stijging van de gasprijs, hebben de rentabiliteit verhoogd.
De VS hebben een rijke geschiedenis in schaliegaswinning, eerst van 1821 tot 1859, waarna het werd overschaduwd door aardgas, en nu sinds 1996 een snel stijgende ontginning, waarvan de Barnett Shale de helft voor zijn rekening neemt en goed is voor 6% van de totale gaswinning van de VS.
In Europa staat schaliegaswinning nog in de kinderschoenen. Duitsland, Polen, Hongarije, Zweden en Engeland hebben gekende schalievelden. ExxonMobil (x2), ConocoPhillips, Shell en Eurenergy zijn er de concessiehouders. Potentiële velden bevinden zich onder meer in het Nederlandse Twente en in onze Ardennen, aaneensluitend met de
Franse Ardennen.
Schaliegaswinning moet enerzijds een oplossing bieden voor wijkende energievoorraden, maar ook en vooral de afhankelijkheid van andere landen reduceren.
In 2006 was de herkomst van het aardgas in België als volgt: 17% gas uit Algerije, 34% uit Noorwegen, 35% uit Nederland en 14% aangekocht op de kortetermijnmarkt van Zeebrugge. Bron: distrigas. Volgens EDF, dat zijn gas via Zeebrugge laat komen, zijn haar leveranciers Noorwegen en Qatar. Het aandeel van Russisch gas stijgt echter elk jaar, met een verwacht aandeel van 16% in 2020, indien België de trend van andere Europese landen volgt. Over de hiernaast afgebeelde "Huberator", de korte termijnmarkt van Zeebrugge, schrijf ik later nog een bijdrage.
Gazprom, dé Russische aardgasleverancier, en het grootste aardgasbedrijf ter wereld, houdt de schaliegaswinning in de gaten. Het Engelstalige Wikipedia-artikel over schaliegas spreekt over een mogelijke overname van een Amerikaans bedrijf door Gazprom, om de technologie over te brengen naar mogelijke winning in Rusland, maar daarvan vond ik geen bevestiging. Mijn korte zoektocht leverde enkel artikels op waarin Gazprom schaliegas weglacht als alternatief voor hun conventioneel product.
Tot zover schalie ... Wat leren we verder over Total? Het is een van de zes "supermajors" in de wereld, naas Shell, ExxonMobil (bij ons bekend voor Esso), BP (Aral), Conoco Phillips (Jet) en Chevron (Texaco).
De supermajors zijn privé-bedrijven en leven naast staatsenergiebedrijven, waarvan de grootste bekend staan als de "(new) Seven Sisters": Saudi Aramco (Saoedi-Arabië), JSC Gazprom (Rusland), CNPC (China), NIOC (Iran), PDVSA (Venezuela), Petrobras (Brazilië) en Petronas (Maleisië).
Ik kies hier verder voor een verwijzing naar het Franse Wikipedia-artikel voor wie meer wil te weten komen over Total.
In de persvoorstelling van de joint venture tussen Total en Chesapeake noemt Total-baas Christophe de Margerie als belangrijkste troeven de voorraden zelf, de uitgebouwde expertise (waarmee men misschien Europese velden kan ontginnen) maar ook de verbreding van het distributienetwerk, van leverancier tot eindgebruiker, wat voor aardgas moeilijker te verwezenlijken is dan voor olie. Voor olie heb je immers schepen, een haven, trucks en een station nodig, wat "slechts" modules zijn. Gas echter loopt via leidingen, die duur en moeilijk te leggen zijn, en waarvoor je meestal langs een lokale (staats-)maatschappij moet passeren.
Tot slot spreekt de Margerie ook zijn vertrouwen uit in de impact van de ontginning. Er heerst onrust in de zone rond Barnett, over schade aan huizen en infrastructuur, over de vervuiling van het water door de chemische bestanddelen van hydraulische breking maar ook over niet nagekomen beloften van concessiehouders aan originele landeigenaars. Met de financiële injectie van een groot privé-bedrijf zullen, ook om marketing-redenen, schadeloosstellingen voortaan misschien vlotter verlopen.
No comments:
Post a Comment